استون | Acetone

استون چیست ؟

استون یا پروپانون ، ترکیبی آلی و پایه ای در شیمی و از خانواده کتون ها و ساده ترین آن ها می باشد که در صنایع مختلف از جمله : صنعت داروسازی ، پلاستیک ، تولید چسب ، صنعت چاپ و … کاربرد دارد . استون را عموما با عنوان لاک پاک کن میشناسند در حالی که کاربردهای آن بسیار گسترده تر می باشد که در ادامه به بررسی هریک از آن ها میپردازیم .

ویژگی های استون

استون ، مایعی بی رنگ و شفاف می باشد با بویی مطبوع مشابه با بوی میوه که یکی از حلال های خوب و کاربردی برای ترکیبات آلی مثل اتانول ، اتر و بنزن است که دلیل این حلالیت ، وجود خاصیت قطبیت بالا می باشد که البته چیزی که تحت عنوان حلال استون شناخته شده است ، B- متیل کتون نام دارد که یک نوع حلال عالی برای پلاستیک و فیبر می باشد .

نام دیگر استون چیست ؟

استون از مهم ترین و کاربردی ترین حلال ها در واکنش های آلی ، کروماتوگرافی و تبلور مجدد می باشد.  این واژه ی « حلال استون » یک اصطلاح می باشد که نباید آن را با ماده ای که حل کننده استون می باشد ، اشتباه گرفت .چندین ماده میتواند پروپانون را درخود حل کنند ، که در جدول زیر ، از آن ها نام برده ایم .

در ساختار این ماده ، یک پیوند کووالانسی وجود دارد و از ویژگی های جالب آن این است که در دمای 465 درجه سانتی گراد ، خود به خود مشتعل می شود .مایعی به شدت فرار و قابل اشتعال و با بوی شیرین و تند که خیلی راحت در هوا تبخیر شده و در جواب به این سوال که آیا استون در آب حل میشود ؟ باید گفت که بله به مقدار زیاد و خوبی قابلیت حل شدن در آب را دارد . در ذیل ، جدول کامل ویژگی ها و اطلاعات فیزیکی – شیمیایی مربوط به این ماده آورده شده است :

استون حلال قطبی است یا ناقطبی ؟ استون به دلیل داشتن گروه کربونیل C=O در فرمولاسیون خود و به دلیل تفاوت در الکترونگاتیویته اتم کرین و اکسیژن ، یک ماده قطبی است و به همین دلیل هم هست که در آب حل میشود زیرا هردو مولکولی قطبی هستند . غلظت پروپانون ،0.7845 g/cm³ می باشد اما بسته به نوع گرید آن که آزمایشگاهی هست یا صنعتی ممکن است متفاوت باشد .

ویژگی دیگری که این ماده را به یک حلال خوب ، تبدیل کرده است ، خصوصیات فیزیکی پروپانون می باشد مثل : گرانروی کم ، سرعت تبخیر زیاد ، اختلاط با آب و تعدادی از حلال های آلی .

انواع استون

استون در انواع گرید و بسته بندی و در انواع برندها در بازار موجود می باشد که در ادامه به بررسی آن ها میپردازیم :

انواع گرید موجود در بازار

• صنعتی ( گرید صنعتی خلوص کمتری دارد و به نسبت ، قیمت ارزان تر )
• آزمایشگاهی
• استون خالص 100 درصد برای دستگاه های کروماتوگرافی

انواع برند موجود در بازار

استون کومهو ( معروف ترین برند موجود در بازار می باشد که واردات کشور کره می باشد )

استون هارش

پروپانون مترون ( metron )

پروپانون ایرانی

کاربرد استون چیست ؟

اگر بخواهیم از کاربردهای این ماده صحبت کنیم ، به دلیل گسترده بودن ، باید آن ها را در دسته های مختلفی بررسی کنیم که در اینجا به طور مختصر به معرفی آن ها پرداخته ایم اما شما عزیزان میتوانید در مقاله کاربرد های استون ، اطلاعات جامع تر و کامل تری به دست آورید .

کاربرد استون در صنعت

حلال بسیار عالی برای ترکیبات سلولز دار مثل سلولز استات ، سلولز اترها ، نیترو سلولز ، رزین های طبیعی ، پلی آکریلات ها و … و همچنین به عنوان یک چربی زدای قوی برای انواع چربی ها ، روغن ها و نرم کننده ها .

همچنین استفاده از آن به عنوان ضد زنگ در صنایع مختلف مانند صنعت فلزات .

برای تولید بیسفنول که ماده ای شیمیایی برای ساخت انواع پلیمر ها مانند پلی کربنات ها ، پلی اورتان ها و رزین های اپوکسی است .

استفاده از پروپانون در تولید چسب و تینر و جوهرهای چاپ

استفاده از این محصول در خانه تحت عنوان « استون خانگی »

به طور مثال در پاک کردن لاک ناخن و همچنین به عنوان یک افزودنی غیر مستقیم در انواع چسب و پوشش های مواد غذایی

استفاده آرایشی 

به طور مثال در درمان جوش و برای تمیز کردن و لایه برداری پوست های خشک به این صورت که درست است که امروزه ترکیباتی مثل گلایکولیک اسید ، سالیسیلیک اسید و اتانول برای لایه برداری استفاده میشوند اما قبل از آن ، پوست باید به وسیله استون و یا ترکیبی از آن ، تمیز و خشک شود پس در تولید برخی محصولات آرایشی به کار می رود.

استفاده از در کروماتوگرافی

به عنوان یک روش جداسازی و تجزیه مواد شیمیایی که با 3 نوع پوشش فاز معکوس ، فاز عادی و سازگار با مایع ، ساخته میشوند .

کاربرد استون در آزمایشگاه ها

در ذیل ، به اختصار چند مورد از کاربردهای این ماده در آزمایشگاه ها را نام میبریم :

• تحقیقات شیمیایی
• شستشو ظروف آزمایشگاهی به عنوان پاک کننده
• به عنوان ماده خشک کننده زیرا به راحتی در آب حل میشود و خاصیت فراریت دارد .
• استون در نور فرابنفش ، خاصیت فلوئورسنت دارد و از بخار آن در آزمایش جریان مایعات ، به عنوان یک ردیاب استفاده میشود .
• رسوب دادن پروتئین ها
• حلال و یک ماده جانبی در داروها

روش های تولید استون

برای این که بدانید استون از چیست و از چه چیزی درست میشود ، روش های مختلفی برای تولید آن وجود دارد . اما قبل از این که به روش های آن بپردازیم باید بگوییم که این ماده اولین بار توسط حییم وایزمن ، کشف شد که او پروپانون را از تقطیر خشک کلسیم استات ، به دست آورد که بعدها دی متیل کتون ، توسط تقطیر اتانول به دست آمد .

 Ca(CH₃COO)₂ → CaO_(s) + CO_2(g) + (CH₃)₂CO (v)

فرآیند کومن

معمول ترین روش تولید استون ، همین فرآیند می باشد که در آن این ماده به صورت مستقیم و غیر مستقیم از پروپیلن تولید می گردد و تقریبا 83%  از طریق همین فرآیند تشکیل می شود. در فرآیند کومن ، دو ماده ی ارزان قیمت بنزن و پروپیلن ، آلکیل دار می شوند و بعد از اکسید شدن در معرض هوا ، به دو ماده ی با ارزش تر یعنی فنول و استون تبدیل می شوند .

روش واکر

این روش از طریق اکسید کردن ایزوپروپیل الکل در دمای بین 400 تا 600 درجه سانتی گراد و در حضور کاتالیزگر هایی مانند نقره یا مس انجام می شود یا در دمایی بین 300 تا 400 درجه سانتی گراد درحضور کاتالیزگر اکسید روی .

(CH3)2CHOH + 0.5 O₂ → CH3COCH 3 + H2O

(CH3)2CHOH → CH 3COCH3 + H2

فرآیند هوک

در فرآیند هوک ، استون به عنوان محصول جانبی تولید می شود که در آن ، از ماده پروپیلن به طور غیر مستقیم ، جهت تولید استن استفاده می کنند.

تفاوت استون و اتانول

در این مطلب ، به اصلی ترین تفاوت استون و اتانول میپردازیم و در مقاله ای جداگانه تمام ساختار این دو محصول پرکاربرد  به همراه مشخصات هردو ، به تفکیک توضیح داده شده است .

اصلی ترین تفاوت این دو ماده این است که از دیدگاه شیمیایی ، استون یک کتون می باشد در حالی که اتانول ، الکل است یعنی استون در ساختارش ، یک اتم کربن متصل به اتم اکسیژن توسط یک پیوند دوگانه دارد اما اتانول ، دارای گروه –OH متصل به زنجیره کربن ، می باشد .

خطرات استون + نکات ایمنی

برخورد مستقیم آن با پوست ، می تواند باعث سوزش و آسیب شود چون یک ماده تحریک کننده است . از جمله علائم خطر و ایمنی استون شامل موارد زیر می شود :

قابلیت اشتعال پذیری بالا – سمیت جزئی در صورت بلع یا استنشاق – باعث خواب آلودگی و یا سرگیجه در اثر تماس زیاد و یا باعث خشکی و ترک خوردگی پوست

شاید این سوال پیش آید که با توجه به این که خود بدن ، به طور طبیعی استون را تولید می کند ، آیا باز هم وجود آن برای انسان ، ضرر دارد ؟ که در پاسخ میگوییم در صورتی برای بدن مفید است که به طور طبیعی ، توسط خود بدن تولید شده باشد و از خارج بدن به آن وارد نشده باشد. همچنین موقع کار کردن با این ماده ، بهتر است از عینک ایمنی استفاده کنید چون ممکن است به چشم آسیب بزند.

در صورت تماس استون با چشم ها ، چند دقیقه با احتیاط آن ها را با آب بشویید. همچنین این ماده را در مکانی با تهویه مناسب نگه داری کنید و درب آن را محکم بسته نگه دارید . موادی که استون نباید با آن ها ترکیب شود ، موادی مانند برم ، کلر ، نیتریک اسید ، سولفوریک اسید و تری کلرومتان می باشد زیرا با این مواد سازگاری ندارد.به دلیل خاصیت اشتعال زایی از قرار دادن آن در کنار حرارت جلوگیری کنید .

خرید-استون

خرید استون ( استون را از کجا بخریم ؟ )

خرید استون مترون

خرید استون کومهو

خرید استون هارش

قیمت استون ها بسته به این که چه برند و کیفیتی دارند ، میتواند متفاوت باشد . همچنین شما میتوانید با توجه به کاربرد این محصول در جوزه کاری نظرتان ، اقدام به خرید و نهایتا به صرفه ترین قیمت را تهیه کنید . انواع استون با برندهای معروف کومهو ، هارش ، مترون و همچنین برندهای تولیدکننده ایرانی ، در شیمی وان موجود می باشد ، به این علت که شیمیوان ، در بازه های زمانی مختلف ، اقدام به واردات استون از هرکدام از برندهای نام برده کرده است تا بتواند بازار مواد اولیه صنایع شیمیایی را پشتیبانی کند .

جهت ارتباط با کارشناسان شیمی وان و دریافت مشاوره رایگان که کدام گرید برای حوزه کاری شما مناسب تر است و همچنین برای استعلام قیمت استون خالص ، با ما تماس بگیرید.