کاربرد استون چیست ؟ | دانستنی های جدید و جالب درباره استون !

* شما در حال خواندن یکی از مطالب مجموعه مقالات کاربردی و خواندنی شیمیوان » سایت خرید و فروش مواد شیمیایی ، هستید . تا آخر این مقاله همراه ما باشید تا به صورت تخصصی درباره این که استون چه کاربردهایی دارد ، اطلاعات مفیدی را به دست آورید ! *

معرفی استون

همه ما احتمالا یک بار نام استون را به عنوان لاک پاک کن شنیده و یا از آن استفاده کرده باشیم و بر این تصور باشیم که کاربرد استون فقط به عنوان یک پاک کننده انواع رنگ لاک باشد . در صورتی که دامنه گسترده ای که ماده استون در بین حلال های هم تراز خودش در صنعت دارد ، باور نکردنی است .

استون  ، ساده ترین کتون دنیای شیمی و ترکیبی آلی از قدیمی ترین محلول های شیمیایی مورد مصرف در انواع صنایع می باشد با فرمول 2(CH3)CO . ماده ای فرار ، قطبی و بی رنگ که از پرکاربردترین حلال های شیمیایی می باشد و اولین بار ، توسط آلمانی ها در سال ۱۶۰۶ میلادی یعنی ۴۱۸ سال قبل ، از پیرولیز و تقطیر استات سرب Pb(CH3COO)2 به دست آمد . اما امروزه به روش های متفاوتی تولید می شود . در ادامه مقاله به بحث درباره کاربردهای استون و انواع آن ، پرداخته ایم :

مشخصات شیمیایی استون

نقطه ذوب : منفی 95 درجه سانتی گراد

نقطه جوش : مثبت 56 درجه سانتی گراد

نقطعه اشتعال : منفی 20 درجه ( ماده ای بسیار اشتعال پذیر )

با گستره ی بزرگی از حلال های دیگر ، در هر نسبتی امتزاج پذیر می باشد که این ویژگی قابل توجه می باشد . مثلا با آب ، بنزن ، کلروفرم و الکل های سبک ، در هر نسبتی حل میشود . تولید استون از طریق چند فرآیند می تواند انجام بشود که عمده ترین آن ، فرایند کیومن می باشد و از طریق ماده ی اولیه ی پروپن .

کاربرد استون چیست ؟

در این مقاله میخواهیم کاربرد استون را فراتر از استفاده به عنوان لاک پاک کن بررسی کنیم . این ماده ، علاوه بر حلال بودن در تولید انواع پلاستیک مثل اکریلاتی ها و یا در آزمایشگاه های بیولوژی ، کاربرد زیادی دارد که به عنوان مثال ، یکی از آن ها ته نشین کردن پروتئین ها در استون است درحالی که چربی ها در استون حل میشوند . در واکنش های زیادی شرکت می کند که اکثرا مربوط به بخش اسیدی CH متیل این ماده می باشد . اگر بخواهیم کاربردهای استون را دسته بندی کنیم ، باید بگوییم که این ماده یک سری کاربردهای عمومی و یک سری کاربردهای اختصاصی و طبقه بندی شده دارد که میتوانیم در طبقه بندی زیر ، آن ها را بررسی کنیم :

کاربرد استون در صنعت

• به عنوان پاک کننده رنگ
• به عنوان حلال در صنایع مختلف
• به عنوان واسطه در بعضی واکنش های شیمیایی
• رقیق کردن رزین های پلی استر
• در صنعت نساجی و در تولید الیاف مصنوعی
• در تولید نفت به عنوان کاتالیزور

کاربرد استون در کاشت ناخن

استون ، ماده اصلی سازنده انواع لاک پاک کن ها ( تولید لاک پاک کن ) می باشد که البته هم لاک پاک کن استونی داریم و هم غیر استونی و به دلیل توانایی آن در حل سریع و موثر انواع لاک‌ها ، معمولاً به عنوان پاک کننده ناخن استفاده می‌شود.

عوارض استفاده از لاک و استون برای ناخن :

پس از سال ها لاک زدن ، شاید زمان آن رسیده که به ناخن هاتون استراحت بدین ( که البته منظور این نیست که اصلا لاک نزنید ! در ادامه مقاله به بررسی آثار آن پرداخته ایم ) . مواد شیمیایی موجود در لاک ، موارد سرطان زای خطرناکی هستند که از طریق ریه ها ممکن است آن را استنشاق کنیم . آزاد گذاشتن سطح ناخن ، فوایدی دارد از جمله : محکم تر شدن ناخن ها که شما بعد از کنار گذاشتن لاک و لاک پاک کن برای مدتی ، متوجه آن خواهید شد زیرا برجستگی های ناخن ، پوسته پوسته شدن اطراف ناخن ، ناهمواری ها و شکنندگی بسیار زیاد از عوارض استفاده زیاد از لاک و لاک پاک کن می باشد که باعث تضعیف سطح آن می شود .

دکتر دانا استرن ، متخصص پوست و ناخن در نیویورک نقل میکند که : ناخن ها همانند مو ، از لایه های کراتینی ای که یک پروتئین سنتر شده در بسیاری از موجودات زنده یک عنصر هست ، ساخته شده . حلال های قوی موجود در لاک پاک کن ، روی ناخن و پوست اطراف آن را خشک و خراب می کند و هنگام مواجهه مکرر ناخن با لاک ، ناخن ، لایه رویی خودش را به مرور زمان از دست می دهد و در نتیجه ، ناخن ، شکننده تر و پوسته پوسته می شود .

لاک های ژلی هم به همین شکل هستند و ژل مانیکور باعث نازک شدن ناخن می شود و ناخن رنگ طبیعی اش را از دست می دهد. همچنین یکی دیگر از اثرات لاک ناخن ، تاثیر آن روی رنگ زمینه ناخن هست که در اثر تکرار مداوم ، باعث می شود رنگ زردی روی سطح ناخن شما به وجود آید . ولی خبر خوب این است که عدم مصرف لاک هم باعث می شود تا رنگ طبیعی پوست برگردد. همچنین از روغن نارگیل و روغن کوتیکول برای نرمی و بازسازی دور ناخن میتوانید استفاده کنید .

کاربرد استون در خانه

استون حلال خوبی است و چربی را خیلی خوب در خود حل می کند به همین علت به عنوان یک پاک کننده سطوح استفاده می شود که البته استفاده از استون در حد معمول ، مشکلی ندارد اما استفاده زیاد از حد ممکن است باعث آسیب جدی به پوست شود . استون ، حلالی است که معمولاً در حذف کثیفی ، چربی ها و سایر آلاینده‌ها از قطعات و سطوح الکترونیکی ، نقش مهمی دارد که البته برای استفاده از استون در این مورد ، باید نکات ایمنی را رعایت کنیم از جمله این که :

قبل از شروع تمیز کاری ، باید مطمئن شویم که دستگاه الکترونیکی مورد نظر ، خاموش و از برق جدا شده است .

• این کار باید در محیطی با تهویه مناسب ، انجام شود که دود ، استنشاق نشود .
• پوشیدن دستکش و ماسک برای محافظت از پوست و سیستم تنفسی
• تست کردن برروی یک بخشی از سطح : قبل از استفاده از استون بر روی یک سطح ، آزمایش نقطه‌ای را روی یک منطقه کوچک و نامحسوس انجام دهیم تا مطمئن شویم که آسیب یا تغییر رنگی ایجاد نمی‌کند.

استفاده از استون برای چسب : این ماده همچنین حلال بسیار خوبی برای پاک کردن چسب از روی انواع سطوح می باشد و حلال استون ، برای شکستن و حل کردن این چسبندگی ها گزینه مناسبی است و برای این کار باید ابتدا برروی یک حوله کاغذی یا پارچه ، مقدار کمی استون ریخته و باقی مانده چسب را به آرامی مالش دهید . همچنین نباید زیاد از حد پارچه را بخیسانید زیرا باعث پخش شدن استون به نواحی دیگر می شود .

واکنش های شیمیایی استون با مواد دیگر

واکنش هایی که استون انجام می دهد ، بسیار زیاد می باشد که اکثرا مربوط به بخش اسیدی CH متیل این ماده می باشد. واکنش آن با بنزالدهید باعث سنتز دی بنزال استون و بنزال استون میشه که ماده های ارزشمندی برای سنتز هستند چون پیوند های دوگانه ی واکنش پذیر دارند ک با نوکلئوفیل ها واکنش میدهند.

واکنش دیمر شدن شبه آلدولی استون با خودش در حضور هیدروکسید باریوم Ba(OH)2 ، باعث سنتز دی استون الکل میشه که ماده ی کاربردی حساب میشه مثلا با استیلن C2H2 واکنش داده و باعث سنتز ترپن و ترپنویید ها میشه که در عطر سازی بخش تلخ و سرد کاربرد دارن .

با کلروفرم همچنین واکنش میدهد و باعث سنتز کلروبوتانول میشه که یک ماده ی جالب  و جذابی می باشد . هیدروژن پروکسید H2O2 باعث پروکسیدی شدن استون شده و استون پروکسید سنتز میشه ک ماده ی منفجره ی حساسی می باشد . واکنش جذابی که استون می‌تواند داشته باشد ، واکنش استون با هیدروکلریک اسید HCl ‌و فلز زینک Zn است که منجر به تولید گاز اتان C2H6 میشود.

هالید های استون به طور کلی ، اشک آور های قوی هستن و در عین حال ، مواد بسیار کاربردی در سنتز های آلی هستند . مثلا برومو استون از واکنش استون با اسید سولفوریک H2SO4 و عنصر برومین Br2 به دست می آید .